انواع حسابداری صنعتی

وقتی از حسابداری، حوزه های مالی و جستارهای وابسته به آن صحبت می شود، با انبوهی از اطلاعات، روندها و بخش‌های مهم مواجه می شویم. این موارد هر کدام در جایگاه خود از عملکردها و شاخص های ویژه خود برخوردار بوده و بنابراین می توان گفت که به همین میزان که امور حسابداری و مالی وسیع و متنوع است، مشاغل آن نیز کاملاً گسترده محسوب می گردد. پس بیهوده نیست اگر ما در این شغل و حوزه مهم، از پروسه هایی سود ببریم که انجام تمامی آنها را نمی توانیم بر دوش یک نفر حسابدار بگذاریم و انتظارات غیر منطقی هم داشته باشیم. هدف این است که هر فردی در شغل خود که به مقوله حسابداری مرتبط است، کاملاً متخصص و حرفه ای باشد تا بتواند در امور مربوطه و عملیات مورد نظر واحد خود، نقشی مهم داشته باشد. این امر در نهایت به پیشرفت سازمان و شرکت کمک شایانی خواهد کرد. پس در تمامی مراحل، باید به آموزش حسابداری پرداخته تا افرادیکه در این حوزه مهم و حیاتی کار می کنند، از به روزترین اطلاعات و تخصص ها بهره مند شوند. یکی از این گزینه های آموزشی مهم، انواع حسابداری صنعتی است که در این مطلب قصد داریم به آن بپردازیم. شایان توجه است که این مطلب توسط تیم رهبر حساب تهیه شده است که دوره آموزش حسابداری مالیاتی را نیز ارائه کرده است.

تعریف حسابداری صنعتی

وقتی صحبت از حسابداری صنعتی به میان می آید، این یعنی که ما با مقوله ها و پروسه هایی مانند قیمت های نهایی کالاها و محصولات و البته روند و شیوه محاسبه آنها سر و کار داریم. اما چرا انواع حسابداری صنعتی به وجود آمده و از آنها در بخش های مختلف امور مالی و حسابداری استفاده می کنیم؟ پاسخ مشخص و واضح است. زیرا کلیه هزینه هایی که به محصولات، خدمات و گزینه هایی از این دست مرتبط می شود، باید به دقت کامل و تحت سختگیرترین پروسه ها کنترل و مدیریت شوند.

به عبارتی دیگر، با استفاده از انواع حسابداری صنعتی می توانیم این مورد را تعیین کنیم که قیمت محصولات چه زمانی کاهش و یا افزایش داشته باشند، قیمت گذاری ها به چه صورت و شیوه ای انجام شده و در نهایت افزایش سود یک سازمان و کاهش هزینه های اضافی مرتبط با آن، چگونه و طی چه مراحلی صورت پذیرد. بنابراین، تا این بخش از کار با نقش مهم و تعیین کننده حسابداری صنعتی و روندهای مرتبط با آن آشنا شدیم.

در نهایت و برای تکمیل نقش و کاربرد انواع حسابداری صنعتی، می توانیم این مورد را عنوان کنیم که این حوزه مهم و موثر با استفاده از پروسه ها و ابزارهای ویژه خود، هزینه های تولیدات را در مراحل مختلف بررسی و تعیین می‌کند. این مورد سبب می شود تا با علم کامل به کلیه گزینه های مرتبط با هزینه، در امور مرتبط با تولید آنها نیز بهترین دقت اعمال شده و در نهایت پروسه تولید نیز از پیشرفت های قابل توجهی سود ببرد.

کاربردهای انواع حسابداری صنعتی

با توجه به تعاریف و توضیحاتی که در خصوص انواع حسابداری صنعتی عنوان کردیم، می توان گفت که این حوزه از کاربردها و موارد استفاده گوناگونی سود می برد که هر کدام از شرکت ها و سازمان ها، با توجه به نیاز خود و در نظر گرفتن پروسه های مختلف مالی و حسابداری، یکی از این کاربردها و گزینه ها را مورد استفاده قرار می دهند. این موارد را می توان به صورت های زیر خلاصه کنیم:

• استفاده از حسابداری صنعتی جهت انواع کاهش هزینه ها
• انجام پروسه های مرتبط با کنترل موجودی و اعمال دقیق آنها
• کلیه موارد و روندهای تجزیه و تحلیل موارد تولید
• اعمال گزینه های مربوط به پیش بینی های تولید و یا برآورد هزینه ها
• به دست آوردن آمارهای دقیق و موثر در خصوص بهای تمام شده و نهایی کلیه کالاها و محصولات
• کسب اطلاعات گوناگون در رابطه با قیمت های نهایی و اعمال آنها در رابطه با کالاها

با توجه به اطلاعات و گزینه های ارائه شده، می توان گفت که انواع حسابداری صنعتی و زیرشاخه های مرتبط با آن، به تعیین قیمت تمام شده محصولات و کالاهای یک شرکت و تولیدی کمک کرده و شرکت مربوطه با تعیین دقیق آنها و اعمال استراتژی هایی که بر اساس گزارش های مرتبط با حسابداری صنعتی به دست آمده است، به بهترین شکل ممکن پروسه سودآوری خود را تعیین و پیاده سازی می نماید.

شرح وظایف کلی انواع حسابداری صنعتی

در ادامه، بر اساس انواع حسابداری صنعتی و کلیه فعالیت هایی که بر اساس آن نشات می گیرد، می توانیم شرح وظایف اصلی و مهم این حوزه را در یک چهارچوب مشخص و معین تعریف کرده و آن را مورد توضیح و بررسی قرار دهیم. این وظایف عبارتند از:

• ارائه مساعدت ها و کمک های مرتبط با انجام برنامه ریزی ها
• تحلیل کلیه موارد به بودجه و تمامی گزینه های دخیل در آن
• انجام اقدامات تهیه و مرتب سازی گزارش ها جهت ارائه تصویری شفاف برای تصمیمات آینده
• ارائه پروسه های مرتبط با تحلیل گزارشات در راستای اقدامات کاهش هزینه و تاثیرات مثبت بر پروسه تولید
• انجام محاسبات برای موجودی های سازمان جهت تعیین هزینه، قیمت گذاری و کنترل موجودی محصولات
• جمع آوری اطلاعات مرتبط با هزینه های در نظر گرفته شده و تعیین سود مربوطه

انواع حسابداری صنعتی برای روش هزینه یابی

بنابر آنچه که در بخش های قبلی توضیح دادیم، حوزه حسابداری صنعتی می تواند در انجام امور مختلفی، نقش تعیین‌کننده و کاملاً موثر داشته باشد. بنابراین، بی دلیل نیست که این بخش بسیار با اهمیت، از انواع گوناگونی هم بهره می برد. در ادامه به انواع حسابداری صنعتی اشاره می کنیم:

• هزینه یابی جذبی
• هزینه یابی مستقیم یا نهایی
• هزینه یابی برآوردی یا تخمینی
• هزینه یابی سفارش کار
• هزینه یابی مرحله ای
• هزینه یابی استاندارد
• هزینه یابی بر مبنای فعالیت

اما در ادامه باید به این نکته هم توجه کنیم که حسابداری صنعتی از اهدافی هم سود می برد. این اهداف بسیار گسترده بوده که به طور حتم هر کدام از بخش های آن به توضیحات کامل و جامع نیاز دارد. بنابراین، در اینجا به سرفصل های اهداف انواع حسابداری صنعتی اشاره می کنیم:

• حساب سود و زیان ترازنامه
• گزارش های کنترل
• پروسه های تجزیه و تحلیل و انجام مطالعات ویژه

تفاوت حسابداری مالی و حسابداری صنعتی

برای تمایز بهتر بین انواع حسابداری صنعتی و یکی دیگر از گزینه های مرتبط با حسابداری، می خواهیم تا با بیان توضیحاتی، حوزه مورد بحث را با حسابداری مالی مقایسه کرده و در این خصوص توضیحاتی را نیز ارائه کنیم.

• در حسابداری مالی، پروسه ایجاد صورت سود و زیان و وضعیت وجود نقد و گزارشات برون سازمانی انجام می شود. اما برای انواع حسابداری صنعتی، اهدافی مانند ایجاد جزئیات و اطلاعات قیمت تمام شده مد نظر است که کاربردهای درون سازمانی دارد
• در حسابداری مالی، گردآوری، ثبت و گزارش روندهای مالی در چهارچوب قوانین تعیین شده حسابداری، از جمله موارد ضروری است که بر مبنای گزینه های قانونی انجام می شود. اما در حسابداری صنعتی این الزامات قانونی به گردآوری هزینه‌ ها و گزارش اطلاعات درباره‌ بهای تمام شده کالاها مرتبط خواهد بود.
• در حسابداری مالی، هدف نهایی از تجزیه و تحلیل حساب‌ها ارائه نتیجه‌ عملکرد سازمان یا مؤسسه برای دوره‌ مالی بوده ولی در خصوص حسابداری صنعتی، هدف تجزیه و تحلیل هزینه‌ها و درآمدها است که در خصوص مراحل تولید و هر کدام از گزینه های محصول در نظر گرفته می شود. برای ارائه جزئیات کامل از این روادید برای هر محصول و یا هر مرحله تولید است
• دوره‌ گزارش‌ در حسابداری مالی، به صورت ماهیانه، فصلی یا سالانه است. اما در حسابداری صنعتی این موارد به صورت مداوم و همیشگی انجام می شود
• در حسابداری مالی کنترل حساب‌ها و موارد مالی، برای مدیریت جنبه‌ کنترلی ندارد، اما در حسابداری صنعتی، با استفاده از این شیوه سیستم‌های هزینه‌یابی استاندارد ایجاد می شود تا در خصوص بودجه بندی و کنترل امور سازمان مورد استفاده قرار گیرد
• نوع صورت‌های مالی نیز برای حوزه های موجود در حسابداری مالی و صنعتی تفاوت دارد. در حسابداری مالی، مواردی مانند ترازنامه، سود و زیان و صورت وضعیت گردش وجوه نقد نقش اساسی ایفا می کنند. اما در رابطه با حسابداری صنعتی، گزارش‌های مالی تهیه شده از چهارچوب ویژه ای سود نمی برند.

جمع بندی

در این مطلب، حوزه حسابداری صنعتی را مورد توضیح قرار دادیم تا اهمیت آن تا حدود زیادی برای شما مشخص شود. انواع حسابداری صنعتی، در انجام پروسه های تعیین قیمت کالاها و سود مربوطه و به صورت کلی، هزینه های گوناگون یک محصول، نقش بسیار مهمی ایفا می کند. به همین دلیل است که این نوع حسابداری از انواع گوناگونی سود برده و برای آن شرح وظایف گوناگونی در نظر گرفته شده است. این وظایف به همراه اهداف مربوط به این حوزه، همگی می باید تا توسط شرکت ها و سازمان های مختلف به خوبی تعیین شده و از اجرا و پیاده سازی بی نقصی بهره مند شوند. اما قبل از هر پروسه ای، شرکت ها باید به آموزش حسابداری اهمیت دهند. به همین دلیل است که این روزها وب سایت ها و موسسات گوناگونی در خصوص گزینه مورد بحث به آموزش          می پردازند. این مطلب نیز توسط تیم رهبر حساب تهیه شده است که در رابطه با دوره آموزش حسابداری مالیاتی فعالیت دارد. پیشنهاد می‌شود تا در صورت تمایل و برای بهره بردن از مشاوره کارشناسان، با تیم رهبر حساب در ارتباط باشید.