نحوه ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری

انجام امور مالی و حسابداری، یک شغل بسیار پرچالش و سخت است و از بخش ها و پروسه های مختلفی هم تشکیل شده است. این حوزه به قدری حساس و مهم است که دیگر بخش ها و دپارتمان های سازمان و کسب و کارها، به شدت به امور مالی و حسابداری مرتبط بوده و کلیه امور حال و آینده باید بر اساس پیش بینی های این واحد جلو رفته و پیشرفت کنند. به عبارتی دیگر، اگر این واحد گزارش ها و تحلیل هایی را ارائه نکند و امور محوله را به موقع و در زمان تعیین شده انجام ندهد، نمی توان انتظار داشته باشیم که همه موارد مرتب و منظم است. به همین دلیل است که این حوزه از مشاغل مختلفی بهره برده تا هر عنوان شغلی به امور مربوطه و تخصصی خود بپردازد.

به عنوان مثال، ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری، از تخصص های مهم مالی و حسابداری محسوب می شود که موسسات آموزش حسابداری و یا وب سایت هایی که به مقوله آموزش بخش های مختلف این حوزه اهمیت می‌دهند، این گزینه را هم در سرفصل های تدریس خود گنجانده اند. تیم رهبر حساب هم که به آموزش حسابداری اقدام می کند، در این مطلب به بیان توضیحاتی نحوه حسابداری بیمه پیمانکاری می پردازد و جزئیات مهم آن را مورد بررسی قرار می دهد.

تعریف حسابداری پیمانکاری

قبل از اینکه بخواهیم به موضوع ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری بپردازیم، ابتدا بهتر است که خود حسابداری پیمانکاری را تعریف کنیم. وقتی با این واژه مواجه می شویم، این بدان معنی است که بین کارفرما و پیمانکار، قرارداد معتبری منعقد و بسته شده است. مفاد این قرار داد و همکاری مهم، انجام کلیه مراحل و بخش های پروژه است که به طور حتم یک پروژه کوچک و ساده نیست و کاملاً بزرگ و جدی محسوب می گردد. بنابراین، نیاز است تا تمامی مفاد قرارداد، وظایف طرفین و کلیه تعهدها و توضیحات مربوطه، در قالب یک قرارداد اصولی نوشته شده و توضیح داده شوند.

در ادامه، این قرارداد و پروژه باید از مراحل و عملیات حسابداری نیز سود ببرد که بخشی مهم و حیاتی به شمار می‌آید. این مورد، حسابداری پیمانکاری نام دارد. با استفاده از حسابداری پیمانکاری، کلیه مراحل پروژه و هزینه‌های مرتبط با آن به صورت و شیوه ای دقیق ثبت می شوند و این فرایند تا انتهای پروژه نیز ادامه خواهد یافت. به این ترتیب، حسابداری پیمانکاری از وجود هر گونه اشتباه و روندهای غلطی که ممکن است برای پروژه ضرر و زیان ایجاد کند، جلوگیری می کند.

ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری چیست؟

حال که با مقوله های مهمی مانند پیمانکار، پروژه و حسابداری پیمانکاری آشنا شدیم، در ادامه این امکان وجود دارد تا ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری را نیز توضیح دهیم. به صورت کلی، وجود فرایندهای بیمه در تمامی مراحل پروژه‌های بزرگ و کوچک را، حسابداری بیمه پیمانکاری می نامند و پروسه های مربوط به آن، از جمله مهم ترین، پرچالش ترین و البته پر تکرارترین گزینه هایی است که در این حوزه بین پیمانکار و کارفرما به وجود می آید.

در این رابطه، موضوع مهم و تاثیرگذار بیمه کردن پرسنل نیز وجود دارد که این مورد بر عهده کارفرمای پروژه است. این یعنی هر کارفرما باید بر اساس میزان حقوقی که برای افراد پروژه در نظر گرفته، آنها را بیمه کند. البته توجه داشته باشید که این بیمه با انواعی که سازمان تامین اجتماعی و یا وزارت کار در نظر گرفته، متفاوت خواهد بود و حق بیمه قراردادهای پیمانکاری، در اکثر موارد بر اساس حق الزحمه ای است که بین کارفرما و پیمانکار توافق شده و به این مورد باید در قرارداد نیز اشاره شود.

توضیحاتی در رابطه با انواع بیمه پیمانکاری

برای هر پروژه عمرانی و موارد مشابه آن، بیمه پیمانکاری از گزینه های ضروری و واجب است. ضمن اینکه ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری نیز باید به بهترین شکل و در نظر گرفتن بالاترین میزان دقت انجام شود. وقتی کارفرمایان از حسابداری بیمه پیمانکاری استفاده می کنند، این بدان معنی است که آنها جهت خطرات، بلایای طبیعی و مواردی از این دست، کارکنان و پرسنل پروژه را بیمه کرده اند.

پیمانکاران و کارفرمایان می توانند از انواع بیمه برای پرسنل خود استفاده کنند. به عنوان مثال، پوشش بیمه مسئولیت پیمانکاری، یکی از این موارد است که افراد را در برابر صدمات، تصادفات و هرگونه آسیب مالی محافظت می کند. این بیمه از آن جهت حائز اهمیت است که در برخی از موارد، پرسنل پروژه پیمانکاری ممکن است به ابزار آلات و لوازمی از این دست، آسیب وارد کنند.

یکی دیگر از گزینه های بیمه پیمانکاری، موردی است که به بیمه مسئولیت حرفه ای مرتبط می شود. بدین صورت که در برخی موارد، این احتمال وجود دارد که پیمانکار در امور مربوطه و شرح وظایف خود، دچار اشتباه و یا سهل انگاری شود که شاید به هدر رفتن سرمایه و ضرر به مشتری بیانجامد. در این حالت، بیمه مسئولیت حرفه ای می‌تواند هزینه های مربوط به دادرسی را تحت پوشش خود قرار دهد.

نحوه ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری

حال که با حسابداری بیمه پیمانکاری و توضیحات مربوط به انواع بیمه آشنا شدیم، در این بخش به ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری می پردازیم. این پروسه می تواند با در نظر گرفتن دو شیوه و حالت انجام شود:

حالت اول اینکه، وقتی پیمانکار قبول می کند تا پروژه ای را انجام دهد و در این حالت خود هیچگونه کارگر و پرسنلی هم ندارد و افرادی هم در استخدام وی نیستند، پس نباید حق بیمه ای پرداخت کند. مضاف بر اینکه، میزان 5 درصد از حق پروژه هم نزد وی باقی نخواهد ماند.

اما در برخی موارد، پیمانکار به پرسنل انجام پروژه نیاز خواهد داشت. بنابراین، دو گزینه برای وی در نظر گرفته خواهد شد:

• اول اینکه، کارفرمای پروژه برای بیمه کردن افراد حاضر در پروژه، وظیفه و مسئولیتی ندارد
• در محل اجرای پروژه، مانند کارگاه، شخص پیمانکار به عنوان کارفرما ایفای نفش خواهد کرد. پس وی باید برای بیمه کردن پرسنل خود، اقدامات لازم را انجام دهد و 5 درصد از هزینه پیمان را برای خود محفوظ خواهد کرد. این مبلغ پس از انجام مراحل تسویه حساب بیمه، به پیمانکار تحویل داده خواهد شد.

حالت دومی هم برای مقوله حسابداری بیمه پیمانکاری متصور است: شخص پیمانکار، پروژه را مورد قبول قرار داده و سپس آن را به پیمانکار دیگری واگذار می کند. در این خصوص، تمامی مسئولیت های مرتبط با نحوه ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری، بر عهده پیمانکار دوم خواهد بود. این مورد، گزینه های مالیاتی را نیز شامل می شود.

نحوه محاسبه حق بیمه برای حسابداری بیمه پیمانکاری

یکی از مهمترین پروسه های مرتبط با ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری، نحوه محاسبه حق بیمه است. این مورد، با در نظر گرفتن ماده 38 قانون تامین اجتماعی برای محاسبه و تعیین حق بیمه ها، به سه گروه تقسیم بندی شده است. این گروه ها عبارتند از:

• قراردادهای مشمول ضوابط انواع طرح های عمرانی
• کلیه قراردادهای غیر عمرانی
• موارد ویژه که در گروه قراردادهای عمرانی قرار نمی گیرند

شایان توجه است که گروه قابل توجهی از پیمانکاران مایلند که در گروه اول قرار بگیرند. دلیل این امر را در پرداخت حق بیمه کمتر نسبت به دیگر گروه ها، باید در نظر بگیریم. اما اینکه آنها می توانند در گروه اول قرار بگیرند، خود از شرایط و ضوابطی بهره می برد.

بدین صورت که منعقد شدن قراردادهای آنها می باید بر اساس مقررات مرتبط با سازمان تامین اجتماعی و در راستای سازمان برنامه و بودجه انجام گرفته باشد. شرط بعدی این است که بخشی یا همه بودجه عملیات چنین پیمانکارانی، باید از محل اعتبارات عمرانی دولت تامین شود.

حسابداری بیمه پیمانکاری و موارد مالیاتی

در بخش های قبلی، در رابطه با تعریف حسابداری پیمانکاری، حسابداری بیمه پیمانکاری و وظایف کارفرما و پیمانکار در این خصوص، صحبت کردیم. حال در این قسمت به موارد مالیات و بیمه و قوانین و آیین نامه های مربوط به آن می پردازیم.

شایان توجه است که در امور مرتبط با ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری، قانون و ماده 38 مالیاتی، نقش مهمی دارد. به این صورت که کارفرما می تواند حدود 5 درصد را به صورت ناخالص از صورت وضعیت کسر کرده و نزد خود نگه داشته باشد.

به همین صورت، حق بیمه های قراردادهای مشاوره ای حدود 14 درصد ناخالص کارکرد به همراه حدود 1/6 درصد بیمه بیکاری در نظر گرفته می شوند. از این مقدار، حدود 3/6 درصد سهم پیمانکار بوده و میزان 12 درصد نیز به کارفرمای پروژه تعلق می گیرد. ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری نیز به صورت 6 درصد ناخالص کارکرد و حدود 6 درصد بیمه بیکاری محاسبه و در نظر گرفته خواهد شد. سهم پیمانکار و کارفرما نیز به ترتیب حدود 1/6 و 5 درصد است.

یک نکته مهم در خصوص ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری وجود دارد که هر دو طرف، یعنی کارفرما و پیمانکار باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند. قانون 38 تامین اجتماعی می گوید:

“در مواردی که انجام کار به طور مقاطعه ‌به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار می‌ شود کارفرما باید در قراردادی‌ که منعقد می‌ کند مقاطعه ‌کار را متعهد نماید کل حق بیمه را به ترتیب مقرر در قانون بپردازد”.

این جمله و تعریف آن، کلیه پیمانکاران و کارفرمایان را مجاب می سازد تا برای بیمه همه پرسنل خود، حتی موارد قراردادی و مناقصه ای، پروسه بیمه را انجام دهند. شایان توجه است که تا وقتی پیمانکار به انجام امور بیمه پرسنل خود نپردازد و آنها را بیمه نکند، قادر نخواهد بود تا طلب خود را از تامین اجتماعی دریافت نماید. زیرا وی با سازمان تامین اجتماعی تسویه حساب انجام نداده است.

در نهایت، اگر کارفرما به موارد حق بیمه و خسارت های مربوط به آن، اعتراضی داشته باشد، می تواند با در نظر گرفتن ماده 42 قانون تامین اجتماعی، حداکثر تا 30 روز پس از تاریخ ابلاغ شده، هر گونه اعتراض و شکایت خود را به صورت کتبی، به سازمان مربوطه اعلام کند. نتیجه این اعتراض تا 30 روز پس از دریافت اعتراض، به کارفرما اعلام خواهد شد. در غیر این صورت و عدم اعتراض از سمت کارفرما، مبلغ حق بیمه باید توسط وی و بر اساس تاریخ تعیین شده، به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز گردد.

جمع بندی

یکی از مهمترین نکاتی که در خصوص پروژه های پیمانکاری وجود دارد، ثبت حسابداری بیمه پیمانکاری است. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که دو طرف کارفرما و پیمانکار، باید با رعایت اصول و دستورالعمل های مربوطه، به انجام امور حسابداری بیمه پیمانکاری و پرداخت حق بیمه مربوطه بپردازند. بدیهی است که در تمامی مراحل عملیات و مراحل مورد بحث، باید بین این دو طرف، هماهنگی کامل و مفیدی برقرار شده باشد. حسابداری بیمه پیمانکاری بر اساس قوانین مالیاتی و سازمان تامین اجتماعی تعریف شده است که توجه پیمانکاران و کارفرمایان باید به این دو مورد کاملاً معطوف شود. در رابطه با آموزش حسابداری و البته دوره آموزش حسابداری پیمانکاری، موسسات و وب سایت های متعددی وجود دارند که دوره های مختلفی را برگزار کرده و ارائه می دهند. تیم رهبر حساب نیز در این زمینه به صورت گسترده فعالیت دارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر و ارتباط با کارشناسان، پیشنهاد می شود با رهبر حساب در تماس باشید.