حقوق و دستمزد از جمله مهمترین و پرچالش ترین پروسه ها و روندهایی است که در واحد مالی و حسابداری شرکتها و سازمان ها وجود دارد. به همین دلیل است که همیشه سعی شرکت ها بر این است که این حوزه مهم و حیاتی را به بهترین نحو ممکن مدیریت کرده و در این خصوص دچار اشتباه و خطا نشوند. همان طور که می دانید، این بخش بسیار با اهمیت و تعیین کننده، همیشه باعث ایجاد اختلاف نظرهایی بین پرسنل و مدیران مختلف یک سازمان می شود. پس بهتر است که کلیه جزئیات مرتبط با آن به درستی تعیین شده و در پیاده سازی جزئیات آن، دقت لازم به عمل آید. در غیر این صورت، اگر این پروسه ها حرفه ای و اصولی اجرا نگردند، چالش های سازمان در این حوزه، یکی پس از دیگری ایجاد شده و به ناهماهنگی های متعددی منجر خواهد شد. مقوله آموزش نیز در این زمینه بسیار تاثیرگذار است و حتی اگر از حرفه ای ترین پرسنل واحد مالی و حسابداری سود ببریم، این موضوع را نباید فراموش کنیم که به روز رسانی این افراد از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این مطلب که توسط تیم رهبر حساب ارائه شده است، می خواهیم در رابطه با سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد صحبت کنیم. شایان توجه است که رهبر حساب این مطلب را از جمله بخش ها و موارد دوره آموزشی حقوق و دستمزد توضیح داده و ارائه می نماید.
با توجه به آنچه در بخش قبلی توضیح داده و به آنها اشاره کردیم، حقوق و دستمزد در طول زمان و در مقاطع مختلف کاری، یکی از پرچالش ترین گزینه هایی است که در حوزه حسابداری و مالی سازمان ها و شرکت های مختلف وجود داشته و به همین دلیل است که سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد، با جدیت بیشتری توسط استادان این حوزه و علاقمندان به یادگیری اصول آن دنبال می شود.
سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد همیشه به عنوان یکی از اصلی ترین و حساس ترین بخش های موجود در آموزش حسابداری محسوب می شود و اهمیت آن به این دلیل است که کارشناسان و متخصصان دپارتمان مالی و حسابداری این حوزه و هر شرکت و سازمانی، باید به خوبی با انجام پروسه ها و مراحل مختلف حقوق و دستمزد آشنایی داشته باشند. ضمن اینکه، قوانین و بخشنامه های حقوق و دستمزد، بر اساس شرایط مختلف، هر سال دستخوش تغییرات متعددی می شود. بنابراین، حسابداران و کارشناسان این حوزه، باید همیشه از جدیدترین اطلاعات برخوردار بوده و در خصوص آگاهی از فرمول های جدید، نسبت به دیگر افراد یک قدم جلوتر باشند.
یکی از مسائل مهم هر حسابداری که در بخش حقوق و دستمزد شرکت و یا سازمان فعالیت دارد، نحوه محاسبه و تعیین حقوق پرسنل واحدها و بخش های مختلف است. انجام محاسبات پیچیده حقوق و دستمزد، بدون شک یکی از سخت ترین و پرچالش ترین مراحل حسابداری بوده که برای انجام صحیح و اصولی آن، مدت زمان قابل توجهی نیز مورد نیاز است. بنابراین، یادگیری و آگاهی کامل از سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد، از جمله نکات مهم و ضروری است که انجام آن برای هر حسابدار و کارشناسی، کاملاً توصیه می شود.
در ادامه، باید اشاره شود که گروه ها و افراد متعددی می باید تا در خصوص سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد آگاهی داشته باشند. چنین افراد و کارشناسانی را می توان به دسته های مختلفی تقسیم بندی کرد و به صورت ذیل و به اختصار آنها را توضیح داد:
بخش آموزش حسابداری و سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد به این صورت است که با توجه به اطلاعاتی که از واحد منابع انسانی در خصوص کارمندان به واحد مالی ارائه می شود، این مورد بررسی، محاسبه و تعیین شده و سپس به صورت ماهانه به افراد پرداخت می شود. در این پروسه، فرمول ها و شروط متعددی جهت تعیین حقوق کارمندان وجود دارد. البته این را هم باید در نظر گرفت که قوانین وزارت کار از بندها و سرفصل هایی سود می برد که به طور حتم در نحوه تعیین حقوق و دستمزد نقش مهم و تعیین کننده ای ایفا می کنند. این قوانین عبارتند از:
در کنار اینکه یک حسابدار باید از گزینه های مورد بحث آگاه باشد، اطلاعات کارمندان و پرسنل شرکت نیز می باید در اختیار وی قرار بگیرد که برای هر فرد شاغل در آن سازمان، متفاوت خواهد بود. از جمله این موارد به کارکرد ماهانه شخص، میزان اضافه کاری، کسری کار و غیبت ها، مرخصی، مزایای ماهانه، عیدی و سنوات و… می توان اشاره کرد.
در خور نگرش است که در رابطه با سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد، نرم افزارهای حسابداری مرتبط با سازمان تامین اجتماعی و وزارت کار هم نقش مهمی ایفا می کند. در این نرم افزارها، کلیه اطلاعات کارمندان، میزان حقوق و جمع ساعات کارکرد وارد شده و با توجه به نوع قرارداد، میزان کارکرد افراد و با در نظر گرفتن فرمول های مربوطه، حقوق هر فرد محاسبه و تعیین خواهد شد. ضمن اینکه کلیه امور گزارش گیری، تهیه لیست و ثبت سند حسابداری، با استفاده از نرم افزارهای مورد اشاره صورت می گیرد.
یکی از نکاتی که در سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد توضیح داده می شود، پروسه مقدار دهی است. در آموزش حسابداری، پس از اینکه عوامل دخیل در حقوق تعریف شد، این موارد باید مقدار دهی شوند که پروسه آن برای هر کارمند متفاوت بوده و به شیوه ای کاملاً مشخص و جداگانه محاسبه خواهد شد.
اما در خصوص سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد، باید به این نکته هم اشاره شود که گزینه های حقوق به فرمول دهی نیز، مرتبط هستند. این مرحله هم بر اساس فرمول های مخصوصی انجام می شود که در نهایت به تهیه فیش حقوقی و لیست پرداخت برای بانک، می انجامد. البته باید اشاره شود که پروسه ثبت سند حسابداری، ثبت سند شناسایی هزینه حقوق، پیش از پرداخت حقوق انجام می شوند.
در مبحث سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد، باید به مورد مهمی اشاره شود. تمامی مراحل گوناگونی مانند محاسبات، گزارش گیری ها، ثبت و تهیه لیست و سند، بر اساس فرمول های از پیش تعیین شده محاسبه شده که در ادامه، هر آنچه که به آموزش فرمول های مرتبط با حقوق و دستمزد مربوط می شود، به صورت مختصر توضیح داده خواهند شد:
در نظر داشته باشیم که کسر کارها نیز باید از جمع حقوق نهایی کسر شوند. یعنی مواردی مانند مالیات و بیمه و… بنابراین، وقتی کلیه موارد تعیین کننده مانند اضافه کاری، پاداش و حق ماموریت و… محاسبه شد و به مبلغ حقوق اضافه گردید، رقم کسورات مورد بحث کسر شده و اکنون این امکان وجود دارد که به رقم حقوق خالص دست یافته و آن را پرداخت کرد.
در بخش هایی که شرحشان رفت، سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد مورد بررسی و توضیح قرار گرفت و سرفصل ها و جزئیاتی بررسی شدند که هر کارشناس مالی و حسابداری که در این حوزه و به صورت اختصاصی در بخش حقوق و دستمزد فعالیت دارد، باید بر تمامی آنها تسلط داشته باشد و موارد مرتبط با محاسبه حقوق پرسنل را بر اساس آنها انجام دهد. البته این مطلب تنها برای کارشناسان این بخش نبوده، بلکه دیگر حسابداران و یا فارغ التحصیلانی که در این رشته فعالیت دارند، می توانند ضمن یادگیری و آگاهی از سرفصل های حسابداری حقوق و دستمزد، به دانش مالی و حسابداری خود اضافه کنند. هرچند که مقوله محاسبه حقوق و دستمزد، یکی از پرچالش ترین مراحل و حوزه ها در واحد مالی شرکت ها و سازمان های گوناگون محسوب می شود، اما تیم رهبر حساب همواره برای ارائه آموزش های حسابداری به صورت اصولی و حرفه ای، این فرصت را برای کارشناسان حسابداری فراهم ی کند تا کلیه مفاهیم این رشته را به خوبی بیاموزند. علاقمندان به دوره آموزشی حقوق و دستمزد می توانند با کارشناسان تیم رهبر حساب در تماس باشند تا در این خصوص از مشاوره ها و راهنمایی های لازم برخوردار شوند.