تمامی کسب وکارها بدون استثنا برای انجام فعالیت های خود و رسیدن به اهدافشان به اصول حسابداری (Accounting Principles) نیاز دارند. یکی از مهم ترین دغدغه های تمامی صاحبان مشاغل، سازمانها، نهادها، شرکتها و موسسه های اقتصادی تهیه صورت های مالی دقیق است. برای ارائه صورت های مالی حتما لازم است با اصول اولیه حسابداری، مفروضات و چارچوب های اصلی آن آشنایی داشته باشید. حسابداری نقش بسیار مهمی در مشاغل داشته و کسانی که برای اولین بار کسب و کار خود را راهاندازی میکنند، از طریق استانداردهای حسابداری می توانند عملکرد مالی خودشان را تحت کنترل داشته باشند. اصول حسابداری به عنوان سیستمی از فرایند جمع آوری، طبقه بندی، ثبت، خلاصه کردن اطلاعات و ارائه گزارش های مالی از نیازهای اساسی کسب و کارها می باشد. رعایت استانداردهای حسابداری به صاحبان مشاغل و سرمایه گذاران این فرصت را می دهد تا بدون هیچ دغدغه ای، صورت های مالی و عملکرد رقبای تجاری را ارزیابی نموده و شرایط بهتری برای کسب درآمد و سود داشته باشند.
مانند هر علم دیگری، حسابداری نیز از یکسری اصول و مقررات پیروی میکند که الگوی انجام کار در تمامی مراحل محاسبه صورت های مالی است که به آن اصول حسابداری می گویند. در واقع اصول حسابداری به مجموعه ای از قواعد گفته می شود که حسابداران از آنها برای تهیه گزارش ها و صورت های مالی استفاده می کنند. پایه و زیربنای اولیه حسابداری مفروضات است و از طریق این مفروضات، الگوی حسابداری شکل می گیرد. به طور کلی این اصول را باید به عنوان یک چراغ راهنما در نظر گرفت که برای ثبت اطلاعات مالی و عملیات مالی به کار می برند. با توجه به اینکه اصول و مفروضات حسابداری بی شمار است و اغلب شما هنگام کاربرد آنها، دچار سردرگمی می شوید، به یک دوره آموزش اصول حسابداری نیاز دارید. این آموزش کمک می کند تا به استاندارهای پذیرفته شده حسابداری اشراف کامل داشته باشید. طبق استانداردهای پذیرفته شده جهانی 4 اصل در حسابداری وجود دارد و اغلب شما با آنها آشنایی دارید.
در اصول حسابداری 4 اصل شاخص وجود دارد که مبنای تمام عملیات حسابداری محسوب می شوند. این اصول، جزو شناخته شده ترین و متداول ترین کلیات علم حسابداری می باشند که عبارت هستند از: اصل تحقق درآمد اصل بهای تمام شده، اصل افشای اطلاعات کامل و اصل تطابق درآمد.
این اصل در اصول حسابداری، با دو ویژگی قابل اتکا بودن و قابل اندازه گیری بودن، شناخته می شود. اصل تحقق درآمد می گوید، درآمد زمانی قابل ثبت است که تحقق پیدا کند. به این معنی که درآمد زمانی کسب می شود که کالا یا خدمتی به مشتریان عرضه می شود و آنها به صورت نقدی یا غیر نقدی بهای آن را می پردازند. سه شرط اساسی برای تحقق درآمد وجود دارد که عبارت هستند از:
اصل بهای تمام شده در کلیات حسابداری به معنی محاسبه هزینه های مستقیمی است که در تولید کالا یا ارائه یک خدمت تأثیرگذار می گذارد. مهم ترین ویژگی این اصل، حقیقی بودن و قابلیت بررسی است. اصل بهای تمام شده، ارزش واقعی دارایی را نشان می دهد و محاسبه آن به صورت تاریخی است، به همین دلیل تغییراتی که در ارزش پول به وجود می آید، اثری بر این اصل ندارد. برای مثال، اگر شما برای کسب و کارتان، ساختمانی در اختیار داشته باشید، این ساختمان طبق این اصل باید در ترازنامه و در بخش بهای تمام شده تاریخی قید شود.
اصل افشای کامل اطلاعات در اصول حسابداری به این معنا است در کسب و کار خود باید تمام رویداد ها و وقایع مالی را ثبت و ضبط کنید. مطابق با این اصل، هرگونه اطلاعات در مورد رویداد ها و وقایع مالی باید افشا گردند.؛ زیرا آنها در تصمیم گیری اشخاصی که از گزارشهای مالی نفع می برند، تاثیر دارد. این اطلاعات به صورت گزارش های کلی یا صورتهای مالی در اختیار ذینفعان قرار میگیرد. برای مثال، فرض کنید شما در شرکت تجاری خود برای جبران زیان وارده به شرکت، مجبور به فروش یکی از دارایی های خود مانند ساختمان می شوید. با توجه به اینکه سود حاصل از فروش این دارایی، از فعالیت های اصلی شرکت حاصل نشده، این مورد باید ثبت شود تا افراد ذینفع مانند بانک ها در جریان امور باشند.
اصل تطابق درآمدها یا همان اصل مقابله هزینه ها و درآمدها، یکی دیگر اصول حسابداری است. به سود حاصل از تفاوت بین درآمدهای تحصیل شده و هزینه های صرف شده، اصل تطابق درآمد و هزینه گفته می شود. در این اصل هزینه هایی که صرف کسب درآمد شده، باید به حساب دوره ای که درآمد در آن به دست آمده، منظور گردد. طبق اصل تطابق بسیاری از هزینههای انجامشده در دوره های جاری به دلیل منافع آتی به عنوان دارایی در دفاتر و صورت های مالی ثبت و گزارش می شوند.
در اصول حسابداری عناصری وجود دارند که در حکم پایه های علم حسابداری هستند. این عناصر پرتکرارترین مفاهیمی است که در گزارش های مالی وجود دارند. در حقیقت کلیات حسابداری با این مصادیق شناخته می شوند و عبارت هستند از: دارایی ها، بدهی ها، سرمایه، درآمد و هزینه ها.
منظور از داراییها همه اموال و منابع اقتصادی است که در معامله های تجاری بدست میآیند. پول نقد، کالا، زمین، ساختمان ماشینآلات، اسباب و اثاثیه اداری نمونههایی از داراییها میباشند.
دومین عنصر در اصول حسابداری، بدهیها هستند که به مجموعه ای از تعهدات اشاره می کند که صاحبان مشاغل، مدیران شرکت ها و کسب و کارها در برابر کارگاه های اقتصادی و افراد دیگر دارند. معمولا این تعهدات از معامله ها و رویداد های قبلی ایجاد می شوند و باید به شکل پول، تحویل کالا، انجام خدمات یا انتقال سایر اقلام دارایی تسویه شوند. از جمله می توان به بستانکاران، اسناد پرداختنی و وام ها اشاره کرد.
در اصول حسابداری، به تمام وجوه نقد و داراییهای مالی سرمایه گفته میشود که توسط اشخاص حقوقی و حقیقی نگهداری میشوند. اشخاص حقیقی و حقوقی از سرمایه برای رشد و ایجاد ثبات مالی استفاده میکنند. سرمایه یک شخص یا شرکت تجاری ممکن است به صورت حساب سپرده، ماشینآلات، تجهیزات و ساختمان ذخیره شوند. نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که بین سرمایه و پول فرق وجود دارد. افراد پول را برای خرید کالا و خدمات مصرف می کنند. اما سرمایه طول عمر بیشتری داشته و برای کسب ثروت و سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال حق ثبت اختراع، نرمافزارها و برندها سرمایه محسوب می شوند.
مبلغی که اشخاص حقیقی و حقوقی از محل سرمایه گذاری ها، فروش کالا یا خدمات کسب می کنند، درآمد می گویند. از حاصل ضرب قیمت فروش کالا در مقادیر فروخته شده، درآمد بدست می آید.
سازمانها و شرکت ها برای کسب درآمد و انجام فعالیت های روزمره خودشان مثل خرید مواد اولیه، پرداخت دستمزد، اجاره، پرداخت قبض آب و برق هزینه ای پرداخت می کنند که به آن بدهی سازمانی گفته میشود. این نوع بدهی ها باعث خروج سرمایه، پول نقد و دارایی های افراد حقوقی و حقیقی می شود. چون این مخارج در آینده هیچ منفعتی برای آنها ندارد، هزینه نامیده می شود.
اصول حسابداری برای تمامی سازمانها و شرکت های مالی اهمیت زیادی دارد؛ زیرا این کلیات برای آنها امتیازات ویژه ای به وجود می آورد. سه ویژگی وجود دارد که از آنها می توان به عنوان برجسته ترین مزایای اصول اولیه حسابداری نام برد و شامل موارد ذیل می باشند:
اصول اساسی حسابداری معمولا با مفروضات بنیادی شکل می گیرد. در واقع منشا پیدایش اصول حسابداری همان فرضیات هستند که به عنوان مفروضات بنیادی حسابداری شناخته میشوند. از میان فرضیات 5 فرض وجود دارد که جزو پراهمیت ترین مفروضات می باشند و عبارت هستند از:
فرض تفکیک شخصیت برای هر موسسه یا واحد تجاری شخصیتی مستقل از مالک یا مالکان آن در نظر میگیرد و آنها را ازسایر بنگاه های اقتصادی در سطح جامعه مجزا می کند. بهعنوان مثال یک شخص حقوقی یا حقیقی می تواند دو یا چند شرکت تجاری داشته باشد؛ اما هر کدام از آنها از یکدیگر تفکیک میشوند. هر یک از موسسه های تجاری از اصول اولیه حسابداری مانند دارایی، هزینه، درآمد، سرمایه و بدهی برخوردار هستند. در کل این فرض بر این مبنا استوار است که یک کسب و کار از صاحب آن شغل شخصیتی جداگانه و مجزا دارد. هر واحد اقتصادی به عنوان واحدی مستقل از مالک یا مالکان آن در نظر گرفته میشود.
این اصل در اصول حسابداری در برابر اصل درآمد قرار میگیرد. وقتی واحد یا شرکت تجاری خدمت یا محصولی دریافت میکند، باید برای آن هزینه ای پرداخت کنید. فرض هزینه گویای این اصل در حسابداری است که در قبال دریافت یک کالا یا خدمت باید هزینه آن را بپردازید.
این فرض جزو مهم ترین مفروضات حسابداری است. فرض عینیت نشان می دهد که ثبت تمام گزارشهای مالی باید کاملا واقعی و عینی باشند. گزارشهای مالی و محاسبه صورت های مالی حسابداران و حسابرسان نباید بر مبنای اطلاعات ذهنی باشد؛ بلکه باید تمامی آنها در دفاتر ثبت شوند.
یکی دیگر از مفروضات اصلی در اصول حسابداری فرض تداوم فعالیت است. این فرض میگوید که تمامی کسب و کارها باید برای مدت طولانی پابرجا بوده و به فعالیت خود ادامه دهند. اگر فعالیت کسب وکاری ادامه پیدا نکند و داراییهای آن ارزش فروش نداشته باشند، ارزش گذاری داده ها با چالش مواجه خواهد شد. در صورتی که یک واحد تجاری فعالیت مداومی نداشته باشد، به سود و درآمد دست پیدا نمی کند.
فرض واحد اندازه گیری به این معنی است که برای تهیه گزارش های مالی و ایجاد کسب و کار به یک پول رایج نیاز است. هر واحد تجاری برای داد و ستد و انجام فعالیت های تجاری به یک واحد اندازه گیری وابسته است. برای مثال واحد اندازه گیری در ایران برای تجار، ریال است.
چنانکه پیشتر گفتیم یکی از اصول حسابداری تحقق درآمد میباشد. برای محاسبه آن روشهای مختلفی وجود دارد که مهمترین آنها استفاده از روش وصول، روش فروش، روش اقساطی، روش درصد پیشرفت کار و روش تکمیل کار میباشد.
تمامی کسب و کارها بدون استثنا برای انجام امور تجاری خود و ارائه گزارش های مالی به اصول حسابداری نیاز دارند؛ اما مفروضات، اصول اولیه و روش های متنوع محاسبه، اغلب برای صاحبان مشاغل، مدیران و کسب و کارها چالش های زیادی به وجود می آورند. بهترین و مطمئن ترین راهکار، شرکت در دوره آموزشی اصول حسابداری است. استفاده از اساتید مجرب و با تجربه به صاحبان مشاغل این فرصت را می دهد تا صورت های مالی کامل تهیه کنند. با توجه به اینکه ارائه درست ترازنامه ها و گزارش های مالی برای ذینفعان اهمیت زیادی دارد، آموزش اصول حسابداری به یک ضرورت تبدیل می شود. حسابداری نیز مانند هر علم دیگری، دارای قسمت های مختلفی است و آموزش حسابداری کمک می کند تا به سیستم حسابداری اشراف کامل داشته باشید.
یکی از دغدغه های اصلی برای کسانی که به دنبال یادگیری اصول حسابداری و مفروضات آن هستند، یافتن یک آموزشگاه معتبر با اساتید کاردان است. موسسه های زیادی وجود دارند که در این زمینه فعالیت می کنند؛ اما انتخاب یک موسسه آموزشی معتبر، کار چندان آسانی نیست. معمولا معیارهای مختلفی برای گزینش کردن وجود دارند. از جمله می توان به داشتن اساتید حرفه ای، محیط مناسب، شهریه مناسب، داشتن دوره آموزشی اصول حسابداری کارآمد، آموزش حسابداری حقوق و دستمزد، آموزش نرم افزارهای حسابداری، برگزاری کلاس های آموزشی حضوری، آموزش آنلاین، ارائه مشاوره های آموزشی، استفاده از بسته های آموزشی و آماده کردن محصلین برای ورود به بازار کار اشاره کرد. امروزه استفاده از مفروضات و اصول اولیه حسابداری پایه اساسی شرکت ها، سازمان ها و کارگاه های اقتصادی است.
موسسه آموزش حسابداری رهبر حساب، تمام فاکتورهای لازم برای آموزش حسابداری را برخوردار است. تمام علاقه مندان به یادگیری و شرکت در دوره آموزشی اصول حسابداری می توانند با کارشناسان این مجموعه در تماس باشند و در یکی از دوره های آموزشی مانند دوره آموزشی سامانه مودیان مالیاتی، دوره آموزشی حسابداری پیمانکاری و دوره آموزشی صورت های مالی شرکت کنند.
در این مقاله درباره اصول حسابداری، مفروضات، اصول مهم در حسابداری و تاثیر آموزش حسابداری در ارائه ترازنامه ها و گزارش های مالی کسب و کار ها صحبت کردیم. چنانکه گفتیم، اصول حسابداری با فرضیات شروع می شوند. آنها مهم ترین مبنای حسابداری محسوب می شوند و عبارت هستند از:
درست است که از اصول حسابداری تعاریف مختلفی وجود دارد؛ اما در کل حسابداری دربرگیرنده فرایندهایی است که از طریق آنها حسابداران می توانند گزارش های مالی را تهیه و در اختیار ذینفعان قرار دهند. با توجه به پیچیدگی هایی که در فعالیت های اقتصادی امروزی وجود دارد و در اغلب مواقع سرمایه داران، صاحبان مشاغل و صاحبان شرکت ها را با چالش مواجه می کند، بهترین رهنمود، شرکت در دوره آموزشی اصول حسابداری موسسه رهبر حساب می باشد.